Các đốm đen, tàn nhang, sẹo mụn và làn da không đều màu chỉ là một số trở ngại trên hành trình không bao giờ ngừng nghỉ để có làn da sáng và sạch hơn.
Vẻ đẹp được gắn liền với việc có một làn da trắng sáng đã có từ thời cổ đại. Mong muốn có một làn da sáng hơn có thể bắt nguồn từ thời kỳ Nara ở Nhật Bản (710-794) khi phụ nữ sơn mặt trắng bằng một loại bột gọi là Oshiroi. Tiến nhanh đến thế kỷ 21: Nhờ những tiến bộ trong nghiên cứu khoa học và y học, hiện nay trên thị trường có vô số sản phẩm làm trắng sáng da.
Trước khi mua các sản phẩm này, bạn nên biết sự khác biệt giữa làm sáng da và làm trắng da để nhận thức được lợi ích và rủi ro của từng phương pháp. Sau khi biết được điều đó, bạn có thể thực hiện các thay đổi đúng cách và an toàn đối với thói quen hàng ngày của mình để ngăn làn da của bạn trở nên sẫm màu hơn. Biết được thành phần làm sáng da nào hiệu quả cũng sẽ giúp giải quyết vấn đề về sắc tố da.
Sự khác biệt giữa làm sáng da và làm trắng da
Thuật ngữ “làm sáng da” và “làm trắng da” nghe có vẻ giống nhau. Sự thật là hai thuật ngữ này khác nhau khá nhiều, chúng ta sẽ tìm hiểu bên dưới.
Làm sáng da là gì?
Làm sáng da đề cập đến việc sử dụng các sản phẩm hoặc quy trình để làm sáng màu da của bạn cũng như xử lý các vết thâm do mụn, đồi mồi, đốm nắng,… Sự thay đổi thường từ từ và diễn ra trong thời gian dài hơn. Làm sáng da cũng liên quan đến việc sử dụng các thành phần ức chế melanin để đạt được màu da sáng hơn.
Làm trắng da là gì?
Làm trắng da là một phương pháp mạnh hơn so với làm sáng da. Nó có thể được sử dụng thay thế cho “tẩy trắng da” và thường liên quan đến việc thay đổi đáng kể màu da tự nhiên của bạn thành nước da trắng hơn nhiều. Để làm được điều này, các loại kem làm trắng da có chứa chất tẩy trắng như Hydroquinone và thủy ngân thường được sử dụng để ức chế sản xuất melanin. Do những thành phần này có khả năng gây độc cho da và có thể gây ra các biến chứng sức khỏe khác, nên việc làm trắng da được xem là nguy hiểm hơn cả việc làm sáng da.
Phương pháp nào được đề xuất?
Mặc dù làm trắng da có thể làm sáng màu da của bạn trong thời gian ngắn hơn, nhưng kỹ thuật này thường không được khuyến khích vì những tác động tiềm ẩn đối với sức khỏe. Thay vào đó, làm sáng da được khuyến khích là một phương pháp an toàn hơn mà không có tác dụng phụ bất lợi.
Nguyên nhân nào khiến da bạn sạm đen?
Melanin là nguyên nhân gốc rễ của hầu hết các vấn đề về sắc tố. Ví dụ, các vết sạm da và nám da xảy ra do lượng melanin dư thừa lắng đọng trong lớp hạ bì. Tăng sắc tố sau viêm (PIH) xảy ra khi có sự sản xuất quá mức hoặc phân bố không đồng đều của melanin sau khi da bị viêm. Tàn nhang, một tình trạng tự nhiên do di truyền gây ra, là các tế bào da có chứa sắc tố melanin.
Để làm sáng da và giải quyết các vấn đề về sắc tố này, bạn chỉ nên nhắm mục tiêu sản xuất melanin trên da. Nhưng chính xác thì melanin được sản xuất như thế nào?
Khoa học đằng sau sản xuất Melanin
Melanin được sản xuất trong các tế bào hắc tố, các tế bào sắc tố được tìm thấy ở lớp đáy của da. Mỗi tế bào hắc tố được bao quanh bởi 36 tế bào sừng để tạo thành đơn vị hắc tố. Sau khi được tổng hợp, melanin sẽ được chuyển đến các tế bào sừng này khiến vùng da xung quanh bị sậm màu.
Khi quá trình sản xuất hoặc chuyển giao melanin bị thay đổi bất thường, điều này gây ra sự hình thành các đốm đồi mồi, tàn nhang, nám da, sẹo mụn và thậm chí là bệnh bạch biến. Bạch tạng là một bệnh da trầm trọng gây ra bởi stress oxy hóa đối với các tế bào hắc tố, dẫn đến mất màu da.
Enzyme quan trọng nhất cần thiết để sản xuất melanin là tyrosinase. Nó hoạt động bằng cách chuyển đổi l-tyrosine thành dopaquinone, sau đó tạo ra melanin. Các enzym khác tham gia vào quá trình hình thành hắc tố là các protein liên quan đến tyrosinase (TRP-1 và TRP-2).
Đây là lý do tại sao hầu hết các sản phẩm chăm sóc da làm sáng đều chứa các thành phần ức chế hoạt động của tyrosinase để giảm hoặc ngăn chặn sản xuất melanin. Những thành phần này có thể là tổng hợp thành các alpha arbutin. Nhưng gần đây, các thành phần có nguồn gốc tự nhiên như Axit từ các loại thực vật và tảo biển đã trở nên phổ biến hơn như những chất làm sáng da an toàn và hiệu quả.
Làm thế nào để làm cho làn da của bạn sáng hơn
Trước khi làm cho làn da của bạn sáng hơn, điều quan trọng là phải ngăn chặn làn da của bạn chuyển sang màu sẫm hơn ngay từ đầu. Bạn có thể làm điều này bằng cách sử dụng kem chống nắng, tẩy tế bào chết thường xuyên và bảo vệ da khỏi các tác nhân ô nhiễm từ môi trường. Phòng ngừa là chìa khóa quan trọng vì làm sáng da của bạn thường là một quá trình lâu dài và chuyên sâu có thể tránh được ngay từ đầu.
- Sử dụng sản phẩm chống nắng
Hầu hết các vấn đề về da không đồng đều như đốm đồi mồi, nám và tăng sắc tố sau viêm (PIH) có thể trầm trọng hơn hoặc kích hoạt khi tiếp xúc với tia UV kéo dài. Bức xạ UV tạo ra các gốc tự do, kích thích sản xuất melanin để bảo vệ da khỏi các tia có hại này.
Đó là lý do tại sao tiếp xúc với tia cực tím tạo ra một vòng luẩn quẩn: Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều hơn thúc đẩy nồng độ melanin trong da, khiến da sẫm màu hơn. Tình trạng tăng sắc tố da hiện tại có thể trở nên sẫm màu hơn trong khi các đốm đồi mồi mới, tàn nhang hoặc nám bùng phát có thể xuất hiện.
Vì vậy, bạn nên sử dụng kem chống nắng phổ rộng với SPF 30 trở lên để ngăn chặn làn da của bạn trở nên đen hơn ngay từ đầu. Ngay cả khi bạn ở trong nhà, da của bạn vẫn dễ bị ảnh hưởng bởi tia UVA có thể xuyên qua cửa sổ. Điều này có nghĩa là dù bạn ở trong nhà hay ngoài trời, bạn nên thoa kem chống nắng trên mặt và cơ thể, đặc biệt là cổ, tay và chân. Bạn cũng nên đội mũ và đeo kính râm khi ra ngoài để bảo vệ da khỏi sắc tố do tia UV gây ra.
- Tẩy tế bào chết cho da thường xuyên
Các tế bào sừng ở lớp trên cùng của biểu bì được thay mới sau 19 – 20 ngày, càng trưởng thành, thời gian này diễn ra lâu hơn. Nói cách khác, nếu không tẩy tế bào chết thường xuyên, các tế bào da chết dày lên. Bên cạnh việc làm cho làn da của bạn trở nên xỉn màu, nó còn khiến màu da và các khuyết điểm của bạn mất nhiều thời gian để sáng hơn.
Sử dụng sản phẩm tẩy tế bào chết trong quy trình chăm sóc da của bạn sẽ giúp làm sáng da với tốc độ nhanh hơn vì melanin được biểu hiện trong các tế bào sừng. Sản phẩm tẩy da chết vật lý nhắm vào lớp trên cùng của da, nhờ vào chuyển động cơ học của chúng, điều này giúp giải quyết các vấn đề về sự đổi màu bề ngoài.
Thay da sinh học (Peel da sinh học) có chứa các thành phần làm sáng da như axit beta hydroxy (BHA) có thể thâm nhập sâu hơn vào lớp hạ bì. Điều này làm cho nó lý tưởng để giải quyết các mụn cứng đầu hơn. Tẩy tế bào chết bằng sản phẩm thay da sinh học không làm bào mòn da, có nghĩa là chúng rất tốt cho các loại da nhạy cảm.
- Bảo vệ hàng rào bảo vệ làn da của bạn khỏi các chất ô nhiễm từ môi trường
Vì hầu hết chúng ta đang sống ở các khu vực thành thị, làn da của bạn thường xuyên gặp rủi ro từ các chất ô nhiễm như khói bụi, bức xạ, hóa chất và thậm chí cả ánh sáng xanh phát ra từ điện thoại thông minh và máy tính bảng của bạn.
Các chất ô nhiễm là kẻ thù của một làn da khỏe mạnh vì chúng tạo ra các gốc tự do, không chỉ khuyến khích lão hóa da sớm mà còn làm tăng sản xuất melanin. Một nghiên cứu năm 2007 của Khoa Vật lý Y tế tại Đại học Khoa học Ứng dụng TFH Berlin giải thích rằng điều này là do melanin hoạt động như một lớp bảo vệ chống lại các gốc tự do.
Do đó, việc sử dụng các sản phẩm phù hợp sẽ ngày càng quan trọng để bảo vệ làn da của bạn khỏi các chất ô nhiễm như vậy để ngăn chặn làn da của bạn trở nên sẫm màu hơn.
- Sử dụng các sản phẩm làm sáng da trong quy trình chăm sóc da của bạn
Sau khi thực hiện các bước cần thiết để ngăn màu da hiện tại của bạn trở nên tối hơn, đã đến lúc đi sâu vào những gì bạn có thể làm để làm cho làn da của mình sáng hơn.
Kết hợp các sản phẩm chăm sóc da có chứa chất làm sáng da trong thói quen của bạn là điều nhất định phải làm. Khi chọn một sản phẩm làm sáng da, hãy đảm bảo rằng nó có chứa ít nhất một trong những thành phần sau:
– Axit Amin có hiệu quả cao trong việc làm sáng da của bạn mà không có các biến chứng bất lợi cho da.
– Arbutin: Chất này có thể được chiết xuất từ Nam Việt Quất. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng arbutin ức chế hoạt động của melanosomal tyrosinase, khiến nó trở thành một chất làm sáng da hiệu quả.
– Bưởi: Một nghiên cứu năm 2019 được công bố trên Tạp chí Khoa học Thực phẩm và Dinh dưỡng đã chỉ ra các đặc tính chống viêm và chống oxy hóa của bưởi giúp giảm và ngăn ngừa stress oxy hóa cho các tế bào.
– Dâu tằm trắng: Lá của cây dâu tằm có chứa polyphenol có đặc tính khử sắc tố. Trong một nghiên cứu năm 2011 của Viện Tin học Dược phẩm của Đại học Chiết Giang, lá dâu tằm cho thấy tác dụng ức chế enzym tyrosinase, giúp nó trở thành chất làm sáng da tự nhiên.
- Ăn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa
Vì các gốc tự do kích thích sản xuất nhiều melanin hơn, nên điều quan trọng là bạn phải tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu chất chống oxy hóa hơn. Điều này là do chất chống oxy hóa chống lại tác hại của các gốc tự do. Do đó, các gốc tự do bị vô hiệu hóa, có thể làm giảm quá trình hình thành hắc tố.
Chất chống oxy hóa được tổng hợp tự nhiên trong cơ thể bạn hoặc có thể được bổ sung thông qua các nguồn bên ngoài bằng cách ăn trái cây và rau quả giàu chất chống oxy hóa hoặc uống bổ sung. Các chất chống oxy hóa chính mà bạn nên bao gồm trong chế độ ăn uống của mình là vitamin E, beta-carotene, vitamin C và selen.
Để chọn thực phẩm giàu các loại vitamin để chống lại tác hại của các gốc tự do và làm cho làn da của bạn sáng hơn theo thời gian, hãy ăn:
– Các loại quả mọng như mận Kakadu, quả việt quất, dâu tây.
– Trái cây họ cam quýt như cam, kiwi và chanh.
– Các loại rau lá sẫm màu như cải xoăn và rau bina.
Phòng ngừa và bảo vệ làn da là chìa khóa cho một làn da sáng khỏe
Khi nói đến việc làm cho làn da của bạn sáng hơn, phòng bệnh hơn chữa bệnh. Tập trung vào việc chăm sóc da khỏi ánh nắng mặt trời, tẩy tế bào chết để để ngăn chặn màu da hoặc khuyết điểm của bạn bị sạm đen. Khi bạn đã có hệ thống phòng ngừa, bạn có thể tập trung vào việc làm sáng màu da và các vấn đề về sắc tố da khác bằng cách sử dụng đúng sản phẩm và ăn đúng loại thực phẩm.
Phương pháp phòng ngừa và duy trì theo hai hướng này sẽ cải tiến quy trình chăm sóc da và chế độ ăn uống của bạn để có được làn da sáng hơn một cách tự nhiên và toàn diện hơn.
